Strop nad piwnicą
Jeżeli budynek ma mieć nieogrzewane piwnice, to w stropie nad piwnicami trzeba wykonać dobrą izolację termiczną, aby uniknąć chłodzenia pomieszczeń usytuowanych nad piwnicami. Niewystarczające ocieplenie tego stropu powoduje straty ciepła i zwiększone koszty ogrzewania, a ponadto dyskomfort w postaci zimnej podłogi.
Izolowanie cieplne stropu nad piwnicami z reguły wykonuje się od strony pomieszczeń piwnicznych, przez przyklejenie lub podwieszenie płyt izolacyjnych. Warstwę izolacyjną można pozostawić nieosłoniętą lub można ją osłonić folią, tapetą, tynkiem itp. Dobrym rozwiązaniem może być także wykonanie ocieplenia metodą natrysku materiału izolacyjnego.
W nieogrzewanej piwnicy temperatura będzie zawsze wyższa niż na zewnątrz, dlatego grubość warstwy izolacji cieplnej może być mniejsza niż w ścianach i dachu (np. 10 –12 cm).
Strop nad piwnicą ogrzewaną nie wymaga specjalnej izolacji cieplnej.
Ściany piwnic i podłoga na gruncie
Ściany i podłogi piwnic w budynkach podpiwniczonych, a także podłogi na gruncie w budynkach niepodpiwniczonych powinny odpowiadać nie tylko wymaganiom wytrzymałości i ochrony przed wilgocią, ale także powinny mieć odpowiednią izolację cieplną.
W zależności od typu budynku, do gruntu może uciekać od 3 % (budynki wysokie) do 15 % (budynki parterowe, podpiwniczone) ciepła.
Izolacja termiczna przeciwdziała:
- stratom ciepła do gruntu,
- powstawaniu mostków termicznych,
- kondensacji wilgoci wewnątrz przegrody lub na powierzchni zewnętrznej,
- uszkodzeniom mechanicznym i chemicznym izolacji przeciwwilgociowej oraz chroni przed penetracją układów korzeniowych roślin, atakiem gryzoni i owadów.
Izolację cieplną układa się na ścianach i ławach fundamentowych po obwodzie budynku (izolację pionową) oraz pod posadzką budynku (izolację poziomą). Grubość warstwy pionowej izolacji w ścianach piwnic na odcinku 1,5 m licząc od poziomu terenu powinna odpowiadać grubości izolacji ścian zewnętrznych ponad terenem. Na odcinku poniżej 1,5 m, grubość izolacji powinna być równa izolacji podłogi na gruncie. Grubość warstwy izolacji podłogi zależy od temperatury obliczeniowej pomieszczenia i systemu grzewczego. W pomieszczeniach o ti ≥ 16°C warstwa izolacji powinna wynosić 12 cm pod całą podłogą, natomiast w pomieszczeniach o ti < 16°C powinna być równa 8 cm. W przypadku zastosowania ogrzewania podłogowego, warstwę izolacji należy zwiększyć do co najmniej 15 cm.
Izolacja musi przebiegać w sposób ciągły i nieprzerwany. Miejscem, w którym nie da się zapewnić ciągłości izolacji jest połączenie ścian fundamentowych ze ścianami ponad terenem (zewnętrznymi i wewnętrznymi). W wyniku przerwania izolacji dochodzi do powstania mostka termicznego (miejsca o podwyższonej ucieczce ciepła), ryzyka wykroplenia wilgoci i rozwoju grzybów pleśniowych. Mostek termiczny można ograniczyć poprzez zastosowanie przekładki termicznej na styku ściany fundamentowej i zewnętrznej (lub wewnętrznej). Przekładkę wykonuje się z bloczków o podwyższonych parametrach termicznych λ ≤ 0,2 W/mK posiadających jednocześnie odpowiednią klasę wytrzymałości.
Izolacja ścian fundamentowych i podłogi z zastosowaniem przekładki termicznej
Przekładka termiczna w połączeniu ławy fundamentowej ze ścianą działową
Jeśli nie ma możliwości zastosowania pionowej izolacji ścian i ław fundamentowych, straty ciepła do gruntu można ograniczyć dzięki zastosowaniu izolacji poziomej. Powinna ona mieć szerokość około 1 m i być wykonana z płyt o grubości 10 cm ułożonych na głębokości 30 cm. Ułożenie izolacji poziomej ogranicza zasięg ujemnej temperatury w przyściennej warstwie gruntu i zmniejsza straty ciepła.
Rozwiązaniem pozwalającym na całkowite wyeliminowanie mostków termicznych i zachowanie ciągłości izolacji podłogi oraz ścian fundamentowych, jest wykonanie płyty fundamentowej. Płyta ma konstrukcję żelbetową i wykonuje się ją w przypadku, gdy podłoże stanowi grunt o małej nośności. Osiadanie podłoża mogłoby wtedy spowodować uszkodzenie budynku. Płytę stosuje się również w przypadku niskiego poziomu wód gruntowych.
Pozioma izolacja po obwodzie budynku
Ciągła izolacja płyty fundamentowej
Zastosowanie takich płyt pozwala na ograniczenie ilości robót ziemnych, jednak aby uchronić dom przed skutkami wysadzin mrozowych, w miejscu jego posadowienia trzeba wymienić dość grubą warstwę rodzimego gruntu, zastępując go warstwami dokładnie zagęszczonego tłucznia lub żwiru o różnej granulacji.
Materiały do izolacji cieplnej podłóg i ścian piwnic powinny mieć następujące cechy:
- dobre właściwości termoizolacyjne,
- odporność na wnikanie wilgoci i dyfuzję pary wodnej (zamknięte pory),
- podwyższona wytrzymałość na ściskanie,
- powinny nie wchodzić w reakcje chemiczne z izolacją przeciwwilgociową.