Przyczyną istnienia mostków cieplnych jest brak izolacji w danym miejscu lub niewystarczające izolowanie, bądź też złe wykonanie izolacji. Przyczyną powstawania mostków jest także kształt geometryczny budynku np. naroża, załamania. Prosta, zwarta bryła budynku ogranicza powstawanie mostków.
Mostki cieplne są to słabe miejsca przegrody zewnętrznej (ściany, dachu itp.), w których przepływ (strata) ciepła jest większy, niż w pozostałej części przegrody dobrze izolowanej.
Skutki mostków cieplnych
Mostki cieplne powodują zwiększone zużycie ciepła na ogrzanie budynku, a więc i zwiększenie kosztów użytkowania. W miejscach występowania mostków cieplnych wewnętrzna powierzchnia przegrody zewnętrznej (ściany, stropu, podłogi) ma niższą temperaturę niż pozostała część tej przegrody, co może być przyczyną powstawania plam, wilgoci, pleśni, a nawet grzyba domowego. Może także powstawać pękanie i odpadanie tynku. Dlatego przy projektowaniu i budowie każdego budynku, a w szczególności budynku energooszczędnego, trzeba stosować takie rozwiązania, które eliminują lub w możliwie największym stopniu ograniczają powstawanie mostków cieplnych.
Miejsca, w których najczęściej występują mostki cieplne:
1. Połączenia poszczególnych części budynku, np. ściany ze stropem, ściany z dachem itd. są typowym miejscem występowania mostków. W tych miejscach zwykle nie można wykonać takiej samej warstwy izolacyjnej jak w pozostałej części budynku i konieczne jest bardzo dobre wykonanie specjalnego zabezpieczenia przed powstaniem mostka, co nie zawsze ma miejsce.
2. W narożach budynku na niewielką powierzchnię wewnętrzną przypada znacznie zwiększona powierzchnia zewnętrzna, która odprowadza ciepło (chłodzi). Jest to często przyczyną pojawiającej się wilgoci w narożnikach pomieszczeń. W tych miejscach pożądane jest powiększenie grubości izolacji termicznej.
3. W strefie połączenia okien i drzwi z otaczającą je ścianą, ze względu na różny kształt łączonych elementów trudno jest wykonać tak dobrą izolację, jak w pozostałej części ściany. Słabszym punktem izolowania ściany zwykle jest też nadproże nad oknem lub drzwiami, które ze względów wytrzymałościowych musi zawierać elementy żelbetowe lub stalowe, a te elementy wymagają większego izolowania niż pozostała część ściany.
4. Balkony są najczęściej przyczyną istnienia mostków cieplnych, bardzo wyraźnie zwiększających straty ciepła. Tradycyjne rozwiązanie konstrukcyjne, w którym żelbetowa płyta balkonowa jest przedłużeniem stropu nad kondygnacją położoną poniżej balkonu powoduje, że izolacja ściany jest przerwana w miejscu płyty balkonowej, tworząc szeroki mostek cieplny. W energooszczędnym budynku takie rozwiązanie jest niedopuszczalne, bo prowadzi do ogromnych strat ciepła.
Wyeliminowanie mostków ciepła i prawidłowe wykonanie izolacji powinny być zbadane przed oddaniem budynku do użytkowania. Wykonuje się to metodą termowizji. Zdjęcia wykonane aparatem termowizyjnym wykazują wszystkie miejsca wzmożonego przepływu ciepła, czyli słabe punkty izolowania termicznego, powstałe na skutek błędów projektowych i wykonawczych.
